Phòng vệ chính đáng và tình thế cấp thiết là những tình tiết loại trừ tính nguy hiểm cho xã hội của hình vi, cả hai có sự giống nhau nhất định, tuy nhiên đây là 2 quy định có nội dung, điều kiện, tính chất hoàn toàn khác nhau.

Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh một nguy cơ đang thực tế đe dọa lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác mà không còn cách nào khác là phải gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn ngừa.

Khi có một nguy cơ đang đe dọa gây ra một thiệt hại nào đó, để ngăn chặn thiệt hại xảy ra, pháp luật cho phép có quyền gây ra một thiệt hại khác nhỏ hơn.