Phòng ngừa tội phạm và đấu tranh chống tội phạm là hai khái niệm khác nhau. Đối tượng hướng tới của chúng cũng khác nhau. Tuy nhiên, hai loại hoạt động này không phải độc lập hoàn toàn với nhau mà có mối quan hệ nhất định.

Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi khách quan và hậu quả của tội phạm là dấu hiệu bắt buộc phải có để cấu thành tội phạm đối với tội phạm có cấu thành tội phạm vật chất.