Căn cứ khởi tố vụ án hình sự theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2003

Vụ án hình sự chỉ có thể được khởi tố khi có căn cứ theo luật định.

Điều 100 Bộ luật Tố tụng hình sự 2003 quy định về các căn cứ khởi tố vụ án hình sự như sau: "Chỉ được khởi tố vụ án hình sự khi đã xác định có dấu hiệụu của tội phạṃm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên những cơ sở sau đây: 1. Tố giác của công dân; 2. Tin báo của cơ quan, tổ chức; 3. Tin báo trên các phương tiện thông tin đại chúng; 4. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án, Bộ đội biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển và các cơ quan khác của Công an nhân dân, Quân đội nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra trực tiếp phát hiện dấu hiệu của tội phạm; 5. Người phạm tội tự thú".


>>>Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Như vậy, điều luật quy định khả năng duy nhất cho phép khởi tố vụ án chính là khi xác định có dấu hiệu của tội phạm. Dấu hiệu tội phạm chính à những tài liệu ban đầu về sự kiện phạm tội nói chung, chưa phải tài liệu về người phạm tội cụ thể nào và thực tế cho thấy có những trường hợp lúc đầu mới chỉ biết những thông tin về sự kiện nhưng khi kiểm tra thì sự kiện đó không đủ dấu hiệu tội phạm. Có dấu hiệu tội phạm chính là căn cứ cần và đủ để khởi tố vụ án hình sự. Dấu hiệu tội phạm được xác định trên cơ sở những thông tin thu được từ những nguồn nhất định. Điều luật quy định 5 nguồn thông tin cụ thể làm cơ sở xác định có dấu hiệu tội phạm.

Khi nhận được sự tố giáćc hay tin báo về tội phạm, cơ quan có thẩm quyền khởi tố phải kiểm tra nhằm xác định có dấu hiệu tội phạm hay không và có những căn cứ để khởi tố vụ án hình sự hay không để ra quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án hình sự. Chỉ sau khi đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự thì mới được thực hiện các hoạt động tố tụng khác như bắt người, khám xét,...

Điều luật không quy định yêu cầu khởi tố vụ án hình sự của người bị hại là căn cứ độc lập để khởi tố . Bởi một số tội phạm, trong khoản 1 của điều luật có quy định chỉ khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại (các tội được quy định tại khoản 1 của các điều 104, 105, 106, 108, 109, 111, 113, 121, 122, 131, 171 của Bộ luật Hình sự ). Điều này không xuất phát từ sự khác biệt nào về bản chất của thông tin ban đầu làm cơ sở để xác định căn cứ khởi tố vụ án so với sợ tố giác của công dân. Trường hợp đó, cơ sở để xác định căn cứ khởi tố được coi như là sự tố giác về tội phạm của công dân. Yêu cầu của người bị hại được hiểu như nguồn tin “tố giác của công dân”.


Quý vị tìm hiểu thêm thông tin chi tiết hoặc liên hệ với Luật sư, Luật gia của Công ty Luật TNHH Everest để yêu cầu cung cấp dịch vụ:
  1. Địa chỉ: Tầng 19 Tòa nhà Thăng Long Tower, 98 Ngụy Như Kom Tum, Thanh Xuân, Hà Nội
  2. Văn phòng giao dịch: Tầng 2, Toà nhà Ngọc Khánh, 37 Nguyễn Sơn, Long Biên, Hà Nội
  3. Điện thoại: (04) 66.527.527 - Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900-6218
  4. E-mail:[email protected], hoặc E-mail: [email protected].