Làm thế nào để khai mạc một phiên tòa hình sự?

Thủ tục khai mạc phiên tòa được quy định trong Điều 301 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015(có hiệu lực từ ngày 01/01/2018).

Trong các phiên tòa thì khai mạc phiên tòa là một thủ tục đầu tiên không thể thiếu ở bất kỳ một phiên tòa nào.

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật sư tư vấn pháp luật hình sự qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Theo Điều 301, Bộ luật tố tụng hình sự về khai mạc phiên tòa quy định:

“1. Thẩm phán chủ tọa phiên tòa khai mạc phiên tòa và đọc quyết định đưa vụ án ra xét xử.
2. Thư ký Tòa án báo cáo Hội đồng xét xử về sự có mặt, vắng mặt của những người 3. được Tòa án triệu tập và lý do vắng mặt.
Chủ tọa phiên tòa kiểm tra lại sự có mặt của những người có mặt tại phiên tòa theo giấy triệu tập của Tòa án và kiểm tra lý lịch, phổ biển quyền và nghĩa vụ của họ.

Thứ nhất, thủ tục bắt đầu phiên tòa có ý nghĩa rất quan trọng cho việc chuẩn bị các điều kiện cần thiết bảo đảm cho việc tiến hành phiên tòa theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự. Trong thủ tục bắt đầu phiên tòa, Hội đồng xét xử cần xác định đã có đủ thành phần Tòa triệu tập hay chưa, có đủ chứng cứ, tài liệu để xem xét trực tiếp tại phiên tòa, những người tham gia tố tụng được giải thích quyền và nghĩa vụ tố tụng và tạo đỉều kiện để thực hiện các quyền của mình, xác định khả năng tiếp tục hay hoãn phiên tòa...

Việc khai mạc phiên tòa được thực hiện bằng cách Chủ tọa phiên tòa đọc quyết định đưa vụ án ra xét xử.

Tiếp theo tòa án kiểm tra căn cước của những người tham gia tố tụng được tòa triệu tập có mặt. Để kiểm tra căn cước của những người này, Chủ tọa phải yêu cầu Thư ký Tòa án báo cáo về sự có mặt của những người được triệu tập. Việc kiểm tra được thực hiện bằng cách hỏi và nghe người được kiểm tra trả lời.


Thứ hai, Chủ tọa phiên tòa giải thích các quyền và nghĩa vụ tố tụng của người tham gia tố tụng theo quy định tại Bộ luật Tố tụng hình sự. Đồng thời với việc giải thích các quyền và nghĩa vụ tố tụng, Chủ tọa phiên tòa cũng cần công bố các thông tin cần thiết để người tham gia tố tụng thực hiện quyền của mình như công bố thành phần Hội đồng xét xử, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, những người được triệu tập vắng mặt tại phiên tòa...
Đồng thời với việc giải thích quyền và nghĩa vụ, Chủ tọa phiên tòa cũng tạo điều kiện cho người tham gia tố tụng thực hiện các quyền tố tụng, giải quyết các yêu cầu như yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch; yêu cầu triệu tập thêm người làm chứng, đưa thêm vật chứng, tài liệu ra xem xét; yêu cầu hoãn phiên tòa.

Thứ ba, đối với người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi của đương sự thì không cần kiểm tra căn cước và giải thích quyền và nghĩa vụ.
Khi giải thích quyền và nghĩa vụ cho bị cáo, Chủ tọa phiên tòa cần hỏi xem họ đã được giao bản cáo trạng và quyết định đưa vụ án ra xét xử trong thời hạn quy định hay chưa. Trường hợp bị cáo chưa được giao nhận bản cáo trạng hoặc chưa nhận được quyết định đưa vụ án ra xét xử đúng hạn nhưng họ vẫn đồng ý tiến hành phiên tòa thì không cần hoãn phiên tòa, nhưng Hội đồng xét xử cần tạo điều kiện cho họ nghiên cứu kỹ các văn bản đó; còn nếu bị cáo yêu cầu thì Hội đồng xét xử phải quyết định hoãn phiên tòa.
Trên đây là thủ tục khai mạc phiên tòa. Mong khi tham khảo bài viết độc giả có thể nắm rõ hơn về thủ tục khai mạc phiên tòa.

Khuyến nghị:

  1. Bài viết được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
  2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị đây chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
  3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006198, E-mail: [email protected].