Quy định áp dụng biện pháp bảo vệ người tham gia tố tụng

Bộ Luật tố tụng dân sự 2015 đã có sự quy định về yêu cầu, quy định áp dụng biện pháp bảo vệ người tham gia tố tụng hình sự, đặc biệt là chấm dứt biện pháp bảo vệ.

Thứ nhất, yêu cầu đề nghị áp dụng biện pháp bảo vệ

Theo khoản 1, khoản 2, điều 487 Bộ Luật tố tụng hình sự quy định về đề nghị, yêu cầu áp dụng biện pháp bảo vệ người tham gia tố tụng bao gồm:

“1-Người được bảo vệ có quyền làm văn bản đề nghị, yêu cầu cơ quan có thẩm quyển áp dụng biện pháp bào vệ. Văn bản đề nghị, yêu cầu có các nội dung chính:

a) Ngày, tháng, năm;

b) Tên, địa chỉ của người đề nghị;

c) Lý do và nội dung đề nghị áp dụng biện pháp bảo vệ;

d) Chữ ký hoặc điểm chỉ của người đề nghị. Trường hợp đề nghị của cơ quan, tổ chức thì người đại diện theo pháp luật của cơ quan, tổ chức đó ký tên và đóng dấu

2- Trường hợp khẩn cấp, người được bảo vệ trực tiếp đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền áp dụng biện pháp bảo vệ hoặc thông qua phương tiện thông tin liên lạc nhưng sau đó phải thể hiện bằng văn bản đề nghị. Cơ quan, người có thẩm quyền nhận được đề nghị, yêu câu phải lập biên bản và đưa vào hồ sơ bảo vệ.”

Yêu cầu được bào vệ trong tố tụng hình sự khi tính mạng, súc khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm của người được bảo vệ bị xâm hại hoặc bị đe dọa xâm hại do việc cung cấp chứng cứ, tài liệu, thông tin liên quan đến tội phạm là quyền của người tổ giác tội phạm, người làm chứng, bị hại và người tham gia tổ tụng khác. Chính vì vậy, việc bảo vệ những người này chi được thực hiện khi có yêu cầu của họ thể hiện băng các hình thức như đơn yêu cầu.

Trường hợp khẩn cấp, người được bảo vệ trực tiếp đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền áp dụng biện pháp bào vệ hoặc thông qua phương tiện thông tin liên lạc nhưng sau đó phải thể hiện qua văn bản đề nghị. Cơ quan, người có thẩm quyên nhận được đề nghị, yêu cầu phải lập biên bản và đưa vào hồ sơ bảo vệ.

Thứ hai, quyết định áp dụng các biện pháp bảo vệ

Theo Điều 488 Bộ Luật tố tụng hình sự 2015 về quyết định áp dụng các biện pháp bảo vệ người tham gia tố tụng hình sự bao gồm

“1-Quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ gồm các nội dung chính:

a)Sổ, ngày, tháng, năm; địa điểm ra quyết định;

b)Chức vụ của người ra quyết định;

c)Căn cứ ra quyết định;

d)Họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi cư trú của người được bảo vệ;

đ) Biện pháp bảo vệ và thời gian bắt đầu thực hiện biện pháp bảo vệ.

2-Quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ được gửi cho người yêu cầu bảo vệ, người được bảo vệ, Viện kiểm sát, Tòa án đã đề nghị áp dụng biện pháp bảo vệ và cơ quan, tổ chức, đơn vị liên quan đến việc bảo vệ.”

Việc áp dụng các biện pháp bảo vệ người tố giác tội phạm, người làm chứng bị hại và những người tham gia tố tụng khác khi những người này hoặc người thân của họ bị xâm phạm hay bị đe dọa xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản danh dự, nhân phẩm được thể hiện bằng Quyết định áp dụng biện pháp bào vệ.

Quyết định này tuân thủ quy định tại Điều luật này về hình thức đặc biệt phải ghi rõ biện pháp bảo vệ sẽ áp dụng và và thời gian băt đầu thực hiện biện pháp bào vệ.

Quyết định này cũng được gửi cho người yêu cầu bào vệ, người được bào vệ, Viện kiểm sát, Tòa án đã đê nghị áp dụng biện pháp bảo vệ và cơ quan, tô chức, đơn vị liên quan đến việc bảo vệ.

Sau khi ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ, Cơ quan điều tra có thẩm quyền áp dụng phải tổ chức thực hiện ngay biện pháp bảo vệ. Trường hợp cần thiết có thể phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong Công an nhân dân, Quân đội nhân dân để thực hiện việc bảo vệ. Cơ quan điều tra đã ra quyết định áp dụng cố thể thay đổi, bổ sung biện pháp bảo vệ trong quá trình bảo vệ nếu xét thấy cân thiết. Thời gian bảo vệ được tính từ khi áp dụng biện pháp bảo vệ cho đến khi có quyết định chấm dứt áp dụng biện pháp bảo vệ.

Thứ ba, về chấm dứt biện pháp bảo vệ

Theo Điều 489, Bộ Luật tố tụng hình sự 2015 về chấm dứt bảo vệ, quy định :

"Khi xét thấy cần cứ xâm hại hoặc đe dọa xâm hại tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phâm của người được bảo vệ không còn, Thù trưởng Cơ quan điều tra đã quyêt định áp dụng biện pháp bảo vệ phải ra quyết định chấm dứt áp dụng biện pháp bảo vệ.

Quyết định chẩm dứt áp dụng các biện pháp bảoị vệ phải được gừi cho người được bảo vệ, cơ quan đã đề nghị áp dụng biện pháp bảo vệ và cơ quàn, tô chức, đơn vị liên quan đến việc bào vệ."

Chấm dứt việc bảo vệ là vỉệc Thủ trưởng cờ quan điều tra quyết định không tiếp tục áp dụng biện pháp bảo vệ đối với người tố giác tội phạm, người làm chứng, bị hại, người tham gia to tụng khác hoặc những người thân của họ

Theo quy định của điêu luật đang được bình luận chẩm dứt việc bảo vệ đượcc thực hiện khi Thủ trưởng cơ quan Điều tra xét thấy căn cứ xâm hại hoặc đe dọa xâm hại tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm của người được bảo vệ không côn.

Quyết định chấm dứt áp dụng các biện pháp bảo vệ phải được gửi cho người được bảo vệ, cơ quan đã đề nghị áp dụng biện pháp bào vệ và cơ quan, tổ chức, đơn vị liên quan đến việc bảo vệ.

Điều luật không quy định quyền được tiếp tục yêu cầu áp dụng biện pháp bảo vệ của những người được bảo vệ khi Thủ trưởng cơ quan Điều tra hủy bỏ quyết định áp dụng các biện pháp bảo vệ.

Khuyến nghị của công ty Luật TNHH Everest :

1. Bài viết trong lĩnh vực hình sự (nêu trên) được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, E-mail: [email protected].