Một cuộc tranh luận tại một phiên tòa được bắt đầu bằng lời luận tội của Kiểm sát viên tiếp theo mới đến lời bào chữa của bị cáo hoặc người bào chữa của bị cáo.
Tranh luận là mộtchuỗi những câu nói liên hệ chặt chẽ nhau, câu sauliên hệ lý luậnchặt chẽ với câu trước, và cả chuỗi câu nói nhằm mục đích chứng minhkết luậncuối cùng là đúng.
Căn cứ pháp lý của Trình tự phát biểu khi tranh luận được quy định tại điều 320 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 như sau:
“1. Sau khi kết thúc việc xét hỏi, Kiểm sát viên trình bày luận tội; nếu thấy không có căn cứ để kết tội thì rút toàn bộ quyết định truy tố và đề nghị Tòa án tuyên bố bị cáo không có tội.
2. Bị cáo trình bày lời bào chữa; người bào chữa trình bày lời bào chữa cho bị cáo; bị cáo, người đại diện của bị cáo có quyền bổ sung ý kiến bào chữa.
3. Bị hại, đương sự, người đại diện của họ trình bày ý kiến để bảo vệ quyền và lợi ích của mình; nếu có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ thì người này có quyền trình bày, bổ sung ý kiến.
4. Trường hợp vụ án được khởi tố theo yêu cầu của bị hại thì bị hại hoặc người đại diện của họ trình bày, bổ sung ý kiến sau khi Kiểm sát viên trình bày luận tội.”
Lời luận tội của Kiểm sát viên
Khi xét hỏi, Hội đồng xét xử mới kiểm tra các chứng cứ, do đó, sau khi xét hỏi cần phải đảm bảo cho kiểm sát viên, bị cáo, người bào chữa, người bị hại,... được phát biểu ý kiến về phân tích, đánh giá chứng cứ và xử lý vụ án theo đúng pháp luật. Vì vậy, trình tự phát triển khi tranh luận quy định trong điều luật là bắt buộc.
Tranh luận tại phiên tòa được bắt đầu bằng lời luận tội của Kiểm sát viên đề nghị kết tội bị cáo theo toàn bộ hay một phần nội dung cáo trạng hoặc kết luận về tội nhẹ hơn; nếu thấy không có căn cứ để kết tội thì rút toàn bộ quyết định truy tố và đề nghị Hội đồng xét xử tuyên bố bị cáo không có tội. Trong lời luận tội, Kiểm sát viên không được kết luận về hành vi không bị truy tố, kết luận về tội nặng hơn tội truy tố.
Trong trường hợp vụ án được khởi tố theo yêu cầu của người bị hại theo quy định tại Điều 155 của Bộ luật Tố tụng hình sự thì sau khi Kiểm sát viên trình bày lời luận tội, người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp của người bị hại trình bày lời buộc tội. Vì chỉ là lời buộc tội cho nên họ có thể chỉ yêu cầu Hội đồng xét xử quyết định mà không bắt buộc phải phân tích, đánh giá chứng cứ, phân tích việc áp dụng luật như lời luận tội của Kiểm sát viên.
Lời bào chữa của người bị hại hoặc đại diện của người bị hại
Tiếp theo việc luận tội, buộc tội của Kiểm sát viên, người bị hại hoặc đại diện hợp pháp của người bị hại trong trường hợp pháp luật quy định là lời bào chữa. Nếu bị cáo có người bào chữa thì người này bào chữa cho bị cáo; bị cáo có quyền bổ sung ý kiến bào chữa. Nếu bị cáo không có người bào chữa thì tự mình trình bày lời bào chữa.
Lời bào chữa cũng căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ được xem xét tại phiên tòa, đáp lại các quan điểm của Kiểm sát viên, người bị hại và đưa ra đề nghị của mình về giải quyết các vấn đề của vụ án liên quan đến bị cáo.
Những người được phát biểu đều có quyền tham gia ý kiến về đánh giá chứng cứ và áp dụng pháp luật về xử lý những vấn đề có liên quan đến lợi ích của mình hoặc lợi ích của người mà mình bào vệ. Họ có quyền không đồng ý với kiểm sát viên và những người khác tham gia tranh luận.
Khuyến nghị:
1. Bài viết được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị đây chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006198, E-mail:[email protected].
Bình luận