Trước sự tấn công của người khác chúng ta thông thường sẽ có xu hướng tự vệ, có những hành động chống lại để tự bảo vệ mình khỏi những nguy cơ đe dọa đến sức khỏe, tính mạng. Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm…
Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.
Phòng vệ chính đáng và tình thế cấp thiết là những tình tiết loại trừ tính nguy hiểm cho xã hội của hình vi, cả hai có sự giống nhau nhất định, tuy nhiên đây là 2 quy định có nội dung, điều kiện, tính chất hoàn toàn khác nhau.
Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác, mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.
Cả hai trường hợp, hành vi phạm tội của tội phạm đều xuất phát từ hành vi trái pháp luật của nạn nhân.
Chủ thể của tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là người từ đủ 16 tuổi trở lên, thực hiện hành vi phòng vệ. Chủ thể của tội làm chết người trong khi thi hành công vụ là người đang thi hành công vụ.
“Phòng vệ chính đáng: Là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên."
Chế định phòng vệ chính đáng được xây dựng nhằm khuyến khích mọi công dân đấu tranh chống những hành vi xâm hại các quan hệ xã hội, ngăn chặn hoặc hạn chế những thiệt hại do sự xâm hại đó đe doạ gây ra.
Theo Điều 22, Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.
Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội được quy định tại Điều 126 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.