Phạm vi áp dụng của thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi

Người dưới 18 tuổi là người chưa thành niên, chưa phát triển một cách đầy đủ về thể chất và tinh thần. Khả năng kiểm soát hành vi chưa hoàn thiện. Cần phải có những điều luật riêng biệt để áp dụng cho đối tượng này.

Điều luật 143 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã quy định rõ về vấn đề phạm vi áp dụng đối với người dưới 18 tuổi.
Luật sư tư vấn pháp luật hình sự - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198
Luật sư tư vấn pháp luật hình sự - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198

Cụ thể điều luật cho biết :"Thủ tục tổ tụng đối với người bị buộc tội, người bị hại, người làm chứng là người dưới 18 tuổi được áp dụng theo quy định của Chương này, đồng thời theo những quy định khác của Bộ luật này không trái với quy định của Chương này."

Vậy lí do tại sao cần có một chương riêng biệt trong Bộ luật Tố tụng hình sự cho vấn đề thủ tục đối với người dưới 18 tuổi?

Thứ nhất, người dưới 18 tuổi là người chưa thành niên, đó là những người chưa phát triển một cách đầy đủ về thể chất và tinh thần, chưa có khả năng tự lập hoàn toàn trong quan hệ xã hội. Vì vậy, khả năng nhận thức và khả năng kiểm soát hành vi của họ còn có phần bị hạn chế, dễ bị tác động từ các điều kiện bên ngoài và dễ bị kích động. Từ đặc điểm về lứa tuổi, các đặc thù nêu trên cùa người chưa thành niên nên pháp luật Việt Nam cũng như pháp luật nhiều nước trên thế giới đều có những quy định phù hợp để bảo vệ, giáo dục, phòng ngừa các hành vi xâm phạm trẻ em hoặc xử lý đối với trẻ em vi phạm pháp luật.

Thứ hai, các điều từ Điều 414 đến Điều 430 (thuộc chương XXVIII Bộ luật TTHS năm 2015) quy định thủ tục đặc biệt chỉ được áp dụng đối với người chưa thành niên. Ngoài các quy định này, thủ tục tố tụng đối với người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo là người chưa thành niên còn được áp dụng theo các quy định khác của Bộ luật Tố tụng hình sự với điều kiện các quy định đó không trái với các quy định tại Chương XXVII Bộ luật Tổ tụng hình sự.

Thứ ba, theo quy của Bộ luật Hình sự, mức chịu trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên được quy định khác nhau phụ thuộc vào tính chất nghiêm trọng của tội phạm, cụ thể:
- Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
- Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội giết người, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác, tội hiếp dâm, tội hiếp dâm người dứơi 16 tuổi, tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, tội cướp tài sàn, tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại khoản 2 Điều 12 Bộ luật Hình sự nàm 2015.

Cuối cùng, trong trường hợp bị can, bị cáo phạm tội lúc chưa đủ 18 tuổi, nhưng khi phát hiện tội phạm thì họ đã thành niên (đủ 18 tuổi trở lên), thủ tục tố tụng được áp dụng đối với họ phải là thủ tục đối với người đã thành niên.

Vậy, tạo ra một chương riêng để quy định về vấn đề Tố tụng hình sự cho người dưới 18 tuổi trong Bộ luật Tố tụng hình sự là vô cùng cần thiết.

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

  1. Bài viết được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
  2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị đây chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
  3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006198, E-mail: [email protected].