Quy định về sự có mặt của cơ quan tiến hành tố tụng

Quy định về sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký tòa án được quy định cụ thể tại điều 288, sự có mặt của Kiểm sát viên tại phiên tòa được qy định tại điều 289 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015

Sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử, Thư ký tòa án và Kiểm sát viên là điều rất cần thiết và bắt buộc. Nếu như một trong những thành phần này vắng mặt và không có người thay thế thì phiên tòa không thể tiếp tục.

Luật sư tư vấn pháp luật hình sự - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198
Luật sư tư vấn pháp luật hình sự - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198

Thứ nhất, quy định về sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký tòa án

(i) Quy định về sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký tòa án

Sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký tòa án được quy định tại điều 288 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, cụ thể như sau:

“1. Phiên tòa chỉ được tiến hành khi có đủ thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký Tòa án. Các thành viên Hội đồng xét xử phải xét xử vụ án từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc.

2. Trường hợp có Thẩm phán, Hội thẩm không tiếp tục tham gia xét xử vụ án nhưng có Thẩm phán, Hội thẩm dự khuyết tham gia phiên tòa từ đầu thì những người này được thay thế làm thành viên Hội đồng xét xử. Trường hợp Hội đồng xét xử có hai Thẩm phán mà Thẩm phán chủ tọa phiên tòa không tiếp tục tham gia xét xử được thì Thẩm phán là thành viên Hội đồng xét xừ làm chủ tọa phiên tòa và Thẩm phán dự khuyết được bổ sung làm thành viên Hội đồng xét xử.

3. Trường hợp không có Thẩm phán, Hội thẩm dự khuyết để thay thể hoặc phải thay đổi chủ tọa phiên tòa mà không có Thẩm phán để thay the theo quy định tại khoản 2 Điều này thỉ phải hoãn phiên tòa.

4. Trường hợp Thư kỷ Tòa án bị thay đồi hoặc không thể tiếp tục tham gia phiên tòa thì Tòa án vẫn có thể xét xử vụ án nếu có Thư ký Tòa án dự khuyết; nếu không có người thay thế thì tạm ngừng phiên tòa”.

(ii) Bình luận về sự cố mặt của thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký tòa án

1. Hội đồng xét xử bao gồm một thẩm phán và hai hội thẩm nhân dân, trong trường hợp vụ án có tính chất nghiêm trọng phức tạp thì Hội đồng xét xử có thể gom hai thẩm phán và ba hội thẩm nhân dân (trong những trường hợp này sẽ do tòa án quyết định). Phiên tòa chi được tiến hành khi có vì điều kiện sức khỏe hoặc phải thay đổi.

Thẩm phán hoặc hội thẩm nhân dân dự khuyết phải theo dõi phiên tòa từ đầu thì mới tiếp tục tham gia xét hỏi và nghị án được. Khi chưa thay thế thẩm phán hoặc hội thẩm nhân dân trong Hội đồng xét xử, thì thẩm phán và hội thẩm nhân dân dự khuyết không được tham gia xét hỏi và nghị án. Trong trường hợp thẩm phán hoặc hội thẩm nhân dân dự khuyểt thay thế một thành viên trong Hội đồng xét xử, thì Hội đông xét xừ tiêp tục xét xử vụ án chứ không phải xét xử lại từ đâu.

2. Trường hợp không có Thẩm phán, Hội thẩm dự khuyết để thay thế hoặc phải thay đổi chủ tọa phiên tòa mà không có Thẩm phán để thay thế theo quy định tại khoản 2 Điều này thì phải hoãn phiên tòa để cử người thay thế và vụ án phải được xét xử lại từ đầu.

3. Trường hợp Thư ký Tòa án bị thay đổi hoặc không thể tiếp tục tham gia phiên tòa thì Tòa án vẫn có thể xét xử vụ án nếu có Thư ký Tòa án dự khuyết; nếu không có người thay thế thì tạm ngừng phiên tòa.

Thứ hai, sự có mặt của Kiểm sát viên

(i) Quy định vế sự có mặt của Kiểm sát viên được quy định tại điều 289 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, cụ thể như sau:

“1. Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp phải có mặt để thực hành quyền công tổ, kiểm sát xét xử tại phiên tòa; nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì phải hoãn phiên tòa. Đối với vụ án có tính chất nghiêm trọng, phức tạp thì có thể có nhiều Kiểm sát viên. Trường hợp Kiểm sát viên không thể có mặt tại phiên tòa thì Kiểm sát viên dự khuyết có mặt tại phiên tòa từ đầu được thay thể để thực hành quyền công tổ, kiểm sát xét xử tại phiên tòa.

2. Trường hợp Kiểm sát viên bị thay đổi hoặc không thể tiếp tục thực hành quyền công tố, Kiểm sát xét xử mà không có Kiểm sát viên dự khuyết để thay thế thì Hội đồng xét xử hoãn phiên tòa”.

(i) Bình luận về sự có mặt của Kiểm sát viên

1. Kiểm sát viên bắt buộc phải có mặt tại phiên tòa về tất cả các vụ án được đưa ra xét xử. Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp phải có mặt để thực hành quyền công tổ, kiểm sát xét xử tại phiên tòa; nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì phải hoãn phiên tòa.

2. Đối với những vụ án phức tạp, thì có thể có hai kiểm sát viên tham gia phiên tòa. Trong trường hợp nàỵ, điều luật không quy định người nào có vai trò chính, người nào có vai trò phụ. Do đó, giữa hai Kiểm sát viên có thể có sự phân công cần thiết để làm nhiệm vụ tại phiên tòa.

Trường hợp Kiểm sát viên không thể có mặt tại phiên tòa thì Kiểm sát viên dự khuyết có mặt tại phiên tòa từ đâu được thay thế để thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử tại phiên tòa.

3. Vì sự tham gia của kiểm sát viên là bắt buộc cho nên trong trường hợp kiểm sát viên thay đổi hoặc không thể tiếp tục thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử mà không có Kiểm sát viên dự khuyết để thay thế thì Hội đồng xét xử hoãn phiên tòa.

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

  1. Bài viết trong lĩnh vực hình sự (nêu trên) được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
  2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
  3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, E-mail: [email protected].