Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội được quy định trong Bộ luật hình sự, tội phạm được phân thành bốn loại: tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Bộ luật Hình sự căn cứtính chất nguy hiểm, mức độ gây nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và cụ thể hơn, nhà làm luật dựa vào khung hình phạt đối với tội đó mà nhìn nhận nó thuộc loại tội phạm nào.
Khái niệm tội phạm
Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 (sau đây gọi là "Bộ luật Hình sự") đưa ra khái niệm về tội phạm như sau: Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật Hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự.
Đặc điểm đầu tiên của tội phạm là "hành vi nguy hiểm cho xã hội". Đối với những hành vi có đầy đủ dấu hiệu của tội phạm (04 yếu tố cấu thành tội phạm) nhưng mức độ nguy hiểm cho xã hội không đáng kể thì không bị coi là tội phạm và sẽ bị xử lý bằng các biện pháp khác (ví dụ: xử lý vi phạm hành chính).
Phân loại tội phạm
Bộ luật Hình sự căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội mà phân tội phạm thành 04 loại sau: tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
(i) Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;
(ii) Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù;
(iii) Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm tù đến 15 năm tù;
(iv) Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 15 năm tù đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.
Các yếu tố cấu thành tội phạm
Mọi tội phạm đều có 04 yếu tố cấu thành sau: Mặt khách quan của tội phạm; mặt chủ quan của tội phạm, khách thể của tội phạm, chủ thể của tội phạm.
(i) Mặt khách quan của tội phạm:Mặt khách quan của tội phạm là những yếu tố được thể hiện ra bên ngoài tội phạmmà chúng ta có thể nhìn thấy được từ hành vi vi phạm pháp luật, gây nguy hiểm cho xã hội của người phạm tội,bao gồm: hành vi nguy hiểm cho xã hội, hậu quả, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả, thời gian, địa điểm, phương thức phạm tội, phương tiện và công cụ tiến hành tội phạm.
(ii) Mặt chủ quan của tội phạm:
(iii) Khách thể của tội phạm:
(iv) Chủ thể của tội phạm:
Bình luận