Án treo và điều kiện để được hưởng án treo

Án treo là chế định pháp lý hình sự ra đời rất sớm. Án treo được hiểu là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện.

Bộ luật Hình sự hiện nay quy định án treo được hiểu là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện. Khoản 1 Điều 65 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 (viết tắt là BLHS) quy định về điều kiện được hưởng án treo như sau:"Khi xử phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ 01 năm đến 05 năm và thực hiện các nghĩa vụ trong thời gian thử thách theo quy định của Luật thi hành án hình sự."

Luật sư tư vấn pháp luật Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198

Theo quy định trên thì có bốn căn cứ để cho người bị kết án tù được hưởng án treo:

- Về mức hình phạt tù: Những người bị toà án phạt tù không quá 3 năm, không kể tội đã phạm là tội gì đều có thể được xem xét cho hưởng án treo. Trường hợp người bị xét xử trong cùng một lần về nhiều tội mà hình phạt chung không vượt quá 3 năm tù thì cũng thuộc diện được xem xét cho hưởng án treo.

- Về nhân thân người phạm tội: Người được hưởng án treo phải là người có nhân thân tốt. Người phạm tội được coi là có nhân thân tốt phải là người chấp hành đúng chính sách, pháp luật của Nhà nước, thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của bản thân với tư cách là thành viên trong xã hội, chưa có tiền án, tiền sự.

- Có các tình tiết giảm nhẹ: Có nhiều tình tiết giảm nhẹ nghĩa là phải có từ hai tình tiết giảm nhẹ trở lên trong đó ít nhất phải có một tình tiết được ghi nhận tại khoản 1 Điều 451BLHS.

- Thuộc trường hợp không cần bắt chấp hành hình phạt tù: Người phạm tội thuộc trường hợp được hưởng án treo phải là người thực sự có khả năng tự hoàn lương trong môi trường xã hội cụ thể, không có nguy cơ tái phạm hoặc không gây ảnh hưởng xấu đến công cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm.

Lưu ý rằng, đối với người bị xử phạt tù đã bị tạm giam thì chỉ cho hưởng án treo khi thời gian đã bị tạm giam ngắn hơn thời hạn phạt tù. Trong trường hợp người được hưởng án treo mà phạm tội mới trong thời gian thử thách thì trong mọi trường hợp Toà án quyết định buộc họ phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới

Án treo thể hiện tính nhân đạo của luật hình sự Việt Nam, có tác dụng khuyến khích người bị kết án tự tu dưỡng và lao động tại cộng đồng với sự giúp đỡ tích cực của xã hội cũng như gia đình, đồng thời cảnh báo hộ nếu phạm tội mới tỏng thời gian thì thử thách thì buộc phải chấp hành hình phạt tù đã tuyên.