Các công tác hậu tố tụng hình sự vụ án có người dưới 18 tuổi

Pháp luật Việt Nam luôn có những biện pháp khoan hồng dành cho những người biết "quay đầu hối cải".

Luật sư tư vấn pháp luật hình sự - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198

Theo đó tại điều 424, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định về vấn đề chấm dứt việc chấp hành biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn, biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng, giảm hoặc miễn chấp hành hình phạt:

“Người dưới 18 tuổi bị kết án có thể được chấm dứt việc chấp hành biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn, biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng, giảm hoặc miễn chấp hành hình phạt khi có đủ điều kiện quy định tạiĐiều 95 hoặc Điều 96 hoặc Ðiều 105 của Bộ luật hình sự.”

Thứ nhất, quy định tại Điều 95 Bộ luật hình sự 2015:

Theo quy định tại Điều 95 Bộ luật hình sự 2015, Nếu người phải chịu sự giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc người được đưa vào trường giáo dưỡng đã chấp hành một phần hai thời hạn do Tòa án quyết định có nhiều tiến bộ thì theo đề nghị của ủy ban nhân dân cấp xã được giao trách nhiệm quản lý, giáo dục, cơ quan đã áp dụng biện pháp này có thể quyết định chấm dứt thời hạn giáo dục tại xã, phường, thị trấn, (khoản 3 Điêu 95 Bộ luật hình sự).

Điều kiện để được chấm dứt thời hạn giáo dục tại địa phương đối với người chưa thành niên là đã chấp hành được một nửa thời hạn và có nhiều tiến bộ. Tiến bộ ở đây có thể hiểu là tiếp thu sự giáo dục cải tạo, có ý thức tự giặc trong lao động, học tập, có ý thức rèn luyện, có những đọng góp nhất định cho phong trào chung...

Về thủ tục thì phải có ý kiến của ủy ban nhân dân cấp xã được giao trách nhiệm quản lý, giáo dục được giao trách nhiệm giám sát, giáo dục đề nghị xét chấm dứt việc chấp hành biện pháp tư pháp.

Nếu người được giáo dục tại trường giáo dưỡng đã chấp hành một phần hai thời hạn, cọ nhiều tiến bộ, thì theo đề nghị của trường giáo dưỡng được giao trách nhiệm quàn lý, giáo dục, Tòa án có thê quyêt định chấm dứt thời hạn giáo dục tại trường giáo dưỡng (Điều 97 BLHS 2015).

Thứ hai, quy định tại Điều 105 Bộ luật hình sự năm 2015:

Theo quy định tại điều 105 Bộ luật hình sự năm 2015, người dưới 18 tuổi phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù, nêu có tiên bộ và đã châp hành được một phần tư thời hạn, thì được Tòa án xét giảm; riêng đôi với hình phạt tù, mỗi lần có thể giảm đến 04 năm nhưng phải bảo đảm đã chấp hành ít nhất là hai phần năm mức hình phạt đã tuyên.

Người dưới 18 tuổi phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù, nếu lập công hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, thì được xét giảm ngay và có thể được miễn chấp hành phần hình phạt.

Người dưới 18 tuổi phạm tội bị phạt tiền nhưng bị lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn kéo dài do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn hoặc ốm đau gây ra hoặc lập công lớn, thì theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiếm sát, Tòa án có thể quyết định giảm hoặc miễn việc chấp hành phần tiền phạt còn lại.

Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 cũng quy định về việc xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi phạm tội tại điều 425:

“ Việc xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi phạm tội khi có đủ điều kiện quy định tại Điều 107 của Bộ luật hình sự được thực hiện theo thủ tục chung quy định tại Bộ luật này.”

Theo đó, tại Điều 107 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định người dưới 18 tuổi bị kết án được coi là không có án tích, nên thuộc một trong các trường hợp sau đây:

Người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thì đương nhiên xóa án tích nếu trong thời hạn 03 năm tính từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án mà người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới.

Còn về thủ tục xóa án tích thì được thể hiện ở điều 369 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.