Giới hạn của việc xét xử được quy định tại điều 298 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 Luật số: 101/2015/QH13.
Truy tố là thẩm quyền của Viện kiểm sát, xét xử là thẩm quyền của Tòa án, tuy nhiên Tòa án chỉ được xét xử trong phạm vi luật định và phù hợp với truy tố của Viện kiểm sát.
Thứ nhất, về quy định tại điều298 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015
“Điều 298. Giới hạn của việc xét xử
1. Tòa án xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát truy tố và Tòa án đã quyết định đưa vụ án ra xét xử.
2. Tòa án có thể xét xử bị cáo theo khoản khác với khoản mà Viện kiểm sát đã truy tố trong cùng một điều luật hoặc về một tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà Viện kiểm sát đã truy tố.
3. Trường hợp xét thấy cần xét xửử bị cáo về tội danh nặng hơn tội danh Viện kiểm sát truy tố thì Tòa án trả hồ sơ để Viện kiểm sát truy tố lại và thông báo rõ lý do cho bị cáo hoặc người đại diện của bị cáo, người bào chữa biết; nếu Viện kiểm sát vẫn giữ tội danh đã truy tố thì Tòa án có quyền xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn đó.”
Thứ hai, bình luận về điều298 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015
1. Tòa án chỉ xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát truy tố yà Tòa án đã quyết định đưa ra xét xử. Quy định này cũng bảo đảm cho bị cáo thực hiện đầy đủ quyền bào chữa của mình. Tòa án không xét xử người mà Viện kiêm sát không truy tố. Nêu trong quá trình chuẩn bị xét xử mà Tòa án phát hiện ra người phạm tội khác thì quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 179 Bộ luật này; nếu tại phiên tòa mà Tòa án phát hiện người phạm tội khác thì tùy trường hợp Hội đồng xết xử quyết định chuyển hồ sơ điều tra bổ sung hoặc ra bản án đối với vụ án theo cáo trạng của Viện kiểm sát, đồng thời ra quyết định khởi tố vụ án và chuyển hồ sơ cho Viện kiểm sát để xem xét việc điều tra.
2. Tòa án chỉ xét xử theo tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố và Tòa án đã quyết định đưa ra xét xử. Tòa án không được xét xử bị cáo theo tội danh nặng hơn tội danh mà Viện kiểm sát truy tố. Trường hợp xét thấy cần xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn tội danh Viện kiểm sát truy tố thì Tòa án trả hồ sơ để Viện kiểm sát truy tố lại và thông báo rõ lý do cho bị cáo hoặc người đại diện cùa bị cáo, người bào chữa biết; nếu Viện kiểm sát vẫn giữ tội danh đã truy tố thì Tòa án có quyền xét xư bị cáo về tội danh nặng hơn đó. Nếu Viện kiểm sát vẫn không đổi tội danh nặng hơn, thẩm phán có thể kiên nghị với Viện kiểm sát cấp trên. Nếu Viện kiểm sát cấp trên vẫn thống nhất với Viện kiểm sát cấp dưới thì Tòa án không được đưa ra xét xử tội danh nặng hơn
Tuy nhiên, Tòa án vẫn có thể xét xử bị cáo về tội danh bằng hoặc nhẹ hơn tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố
Đồng thời, Tòa án vẫn có thể xét xử bị cáo theo khung hình phạt nặng hơn khung hình phạt (theo cùng tội danh) mà Viện kiểm sát truy tố. Khi thực hiện điều này Tòa án cần chú ý:
- Trong quyết định đưa vụ án ra xét xử phải ghi rõ cho bị cáo biết là Tòa án có thê xét xử theo khung hình phạt nặng hơn và trong khi xét hỏi, tranh luận Hội đồng xét xử phải điều khiên việc tranh luận theo khung đó để bị cáo thực hiện quyền bào chữa của mình;
- Nếu khung hình phạt nặng hơn thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án cấp trên thì phải chuyển vụ án để xét xử theo thẩm quyền; nếu khung hình phạt nặng hơn đòi hỏi bắt buộc phải có người bào chữa, thành phần Hội đồng xét xử 5 người... theo quy định của Bộ luật Tổ tụng hình sự, thì Tòa án phải đảm bảo thực hiện các quy định đó.
Khuyến nghị của công ty Luật Everest:
- Bài viết được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị đây chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006198, E-mail: [email protected].
Bình luận