Lời khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án được quy định tại Điều 94 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015
Lời khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án đề cập những tình tiết về việc tài sản, quyền lợi của họ liên quan đến tội phạm, cho nên đây là nguồn chứng cứ quan trọng giúp các cơ quan tiên hành tố tụng làm sáng tỏ những tình tiết cần thiết cho việc giải quyết đúng đắn vụ án hình sự.
Căn cứ pháp lý về người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án
“Điều 94. Lời khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án
1. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án trình bày những tình tiết trực tiếp liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ.
2. Không được dùng làm chứng cứ những tình tiết do người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đên vụ án trình bày nếu họ không thể nói rõ vì sao biết được tình tiết đó.”
Khái niệm về lời khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án
Lời khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án là sự trình bày bằng miệng về những tình tiết trực tiếp liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong vụ án hình sự, mối quan hệ giữa họ với bị can, bị cáo, được thực hiện trước các cơ quan tiến hành tố tụng, theo thủ tục do pháp luật tố tụng hình sự quy định.
Lời khai của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án đề cập những tình tiết về việc tài sản, quyền lợi của họ liên quan đến tội phạm, cho nên đây là nguồn chứng cứ quan trọng giúp các cơ quan tiên hành tố tụng làm sáng tỏ những tình tiết cần thiết cho việc giải quyết đúng đắn vụ án hình sự. Ví dụ, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án trình bày về việc khi mua tài sản do người khác phạm tội mà có thì vào thời điểm mua họ có biết tài sản đó là do phạm tội mà có hay không; trình bày về việc họ biết hay không biết việc người phạm tội sử dụng tài sản mà mình cho mượn để thực hiện tội phạm…
Quyền và nghĩa vụ của người có liên quan đến vụ án
Do người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án có quyền lợi, nghĩa vụ phải được tòa án xử lý, nên về mặt tâm lý, họ thường tìm cách đổ trách nhiệm cho bị can, bị cáo hoặc đổ lỗi cho nguyên nhân khách quan. Vì vậy, các cơ quan tiến hành tố tụng phải kiểm tra, so sánh, đối chiếu lời khai của họ với những chứng cứ khác trong vụ án hình sự. Những tình tiết họ trình bày sẽ không được coi là chứng cứ nếu không thể nói rõ vì sao biết được.
Người có quyền lợi liên quan đến vụ án có thể từ bỏ quyền lợi của mình bằng cách không yêu cầu cơ quan tiến hành tố tụng buộc bị can, bị cáo hoặc người khác bồi thường thiệt hại về vật chất mà mình gánh chịu do hành vi của bị can, bị cáo gây ra. Còn người có nghĩa vụ liên quan đến vụ án thì bắt buộc phải tham gia, bởi lẽ họ phải chịu trách nhiệm bồi thường hay trả lại tài sản mà mình được hưởng trái pháp luật hoặc phải chứng minh cho cơ quan tiến hành tố tụng về mối quan hệ giữa mình với bị can, bị cáo liên quan đến hành vi phạm tội của bị can, bị cáo…. Chính vì vậy, nhà làm luật đã không dùng từ “và” ở giữa cụm từ “quyền lợi và nghĩa vụ” mà dùng dấu phẩy ở giữa hai cụm từ để phân biệt các khái niệm “quyền lợi” và “nghĩa vụ” bởi chúng có nội hàm khác nhau.
Do đó, nếu khi thụ lý vụ án hình sự, qua nghiên cứu hồ sơ vụ án, có sơ cở xác định chính xác họ là người có quyền lợi liên quan đến vụ án thì xác định tư cách là người có quyền lợi liên quan đến vụ án, trường hợp nếu họ không có quyền lợi mà chỉ có nghĩa vụ liên quan đến vụ án thì xác định họ là người có nghĩa vụ liên quan đến vụ án, trường hợp có đủ cơ sở xác định họ là người vừa có quyền lợi, vừa có nghĩa vụ liên quan đến vụ án thì xác định tư cách tham gia tố tụng của họ là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.
Khuyến nghị:
- Bài viết được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị đây chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006198, E-mail: [email protected].
Bình luận