Tại Điều 76 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã quy định cụ thể các tội mà pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự.
Phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại quy định tại Điều 76 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 (sau đây gọi là "Bộ luật hình sự"), quy định: “Pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm quy định tại một trong các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 200, 203, 209, 210, 211, 213, 216, 217, 225, 226, 227, 232, 234, 235, 237, 238, 239, 242, 243, 244, 245, 246, 300 và 324 của Bộ luật này”.
Khái niệm pháp nhân thương mại
Điều 75 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về pháp nhân thương mại như sau: "1. Pháp nhân thương mại là pháp nhân có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận được chia cho các thành viên.2. Pháp nhân thương mại bao gồm doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác.3. Việc thành lập, hoạt động và chấm dứt pháp nhân thương mại được thực hiện theo quy định của Bộ luật này, Luật doanh nghiệp và quy định khác của pháp luật có liên quan."
Quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 về pháp nhân thương mại
Khoản 1 Điều 60 Bô luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định:“Bị can là người hoặc pháp nhân bị khởi tố về hình sự. Quyền và nghĩa vụ của bị can là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này”.
Khoản 1 Điều 61 Bô luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định:“Bị cáo là người hoặc pháp nhân đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử. Quyền và nghĩa vụ của bị cáo là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này”.
Phạm vị chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại
Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự đối với những tội danh sau:Điều 188: tội buôn lậu;Điều 189 tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới;Điều 190 tội sản xuất, buôn bán hàng cấm;Điều 191 tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm;Điều 192 tội sản xuất, buôn bán hàng giả;Điều 193 tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm;Điều 194 tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh;Điều 195 Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi;Điều 196 tội đầu cơ;Điều 200 tội trốn thuế;Điều 203 tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ;Điều 209 tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán;Điều 210 tội sử dụng thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán;Điều 211 tội thao túng thị trường chứng khoán;Điều 213 tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm;Điều 216 tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động;Điều 217 tội vi phạm quy định về cạnh tranh;Điều 225 tội xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan;Điều 226 tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp;Điều 227 Tội vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên;Điều 232 Tội vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản;Điều 234 Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã;Điều 235 Tội gây ô nhiễm môi trường;Điều 237 tội vi phạm phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường;Điều 238 tội vi phạm quy định về bảo vệ an toàn công trình thủy lợi, đê điều và phòng, chống thiên tai; vi phạm quy định về bảo vệ bờ, bãi sông;Điều 239 tội đưa chất thải vào lãnh thổ Việt Nam); Điều 242 (tội huỷ hoại nguồn lợi thuỷ sản;Điều 243 tội huỷ hoại rừng;Điều 244 tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm;Điều 245 tội vi phạm các quy định về quản lý khu bảo tồn thiên nhiên;Điều 246 tội nhập khẩu, phát tán các loài ngoại lai xâm hại;Điều 300 tội tài trợ khủng bố;Điều 324 tội rửa tiền.
So với quy định của Bộ luật hình sự năm 2015, pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự đối với 31 tội danh thì Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã quy định thêm trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại đối với 2 tội danh, đó là, tội tài trợ khủng bố và tội rửa tiền, nâng số tội phạm mà pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự lên là 33 tội.
Phạm vi hành nghề của luật sư trong lĩnh vực hình sự:
(i) Dịch vụ tranh tụng: Luật sư bào chữa, bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người tố giác (tố cáo) và người bị tố giác (tố cáo); người bị tạm giữ, bắt người phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã; bị can, bị cáo trong toàn bộ quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử tại cơ quan tiến hành tố tụng các cấp;
Luật sư tham gia tố tụng với tư cách người bảo vệ quyền lợi hợp pháp hoặc người đại diện cho người bị hại, nguyên đơn, bị đơn dân sự, người có quyền, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hình sự;
(ii) Tư vấn pháp luật: Hướng dẫn, đưa ra ý kiến, giúp khách hàng soạn thảo các giấy tờ liên quan đến việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của khách hàng trong lĩnh vực hình sự.Chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật trong lĩnh vực pháp lý có liên quan đến lĩnh vực hình sự: hành chính, dân sự, hôn nhân, gia đình, đầu tư, doanh nghiệp, lao động, tài chính, kế toán… và nhiều lĩnh vực khác.
(iii) Đại diện theo ủy quyền: Trong lĩnh vực hình sự, luật sư có thể đại diện cho khách hàng ngoài tố tụng để giải quyết các công việc có liên quan đến việc đã nhận theo phạm vi, nội dung được ghi trong hợp đồng dịch vụ pháp lý.
(iv) Dịch vụ pháp lý khác: Liên quan tới lĩnh vực hình sự, luật sư giúp đỡ khách hàng thực hiện công việc về thủ tục hành chính, tư pháp; giúp đỡ về pháp luật trong trường hợp giải quyết khiếu nại, dịch thuật, xác nhận giấy tờ, các giao dịch; giúp đỡ khách hàng thực hiện công việc khác theo quy định.
Bài viết thực hiện bởi: Luật sư Nguyễn Thị Yến - Trưởng chi nhánh Quảng Ninh của Công ty Luật TNHH Everest
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết trong lĩnh vực hình sự (nêu trên) được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các luật sư, chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật1900 6198, E-mail:[email protected].
Bình luận