Các yếu tố cấu thành tội Hiếp dâm trẻ em

Trẻ em là một trong những đối tượng cần được chăm sóc và bảo vệ của gia đình, Nhà nước và xã hội thông qua nhiều biện pháp trong đó có pháp luật. Các hành vi xâm phạm tới trẻ em được coi là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Điều 142 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã sửa đổi "1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: (a) Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ; (b) Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi. -2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm: (a) Có tính chất loạn luân; (b) Làm nạn nhân có thai; (c) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%; (d) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh; (đ) Phạm tội 02 lần trở lên; (e) Đối với 02 người trở lên; (g) Tái phạm nguy hiểm. -3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình: (a) Có tổ chức; (b) Nhiều người hiếp một người; (c) Đối với người dưới 10 tuổi; (d) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; (đ) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội; (e) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát. -4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm".

Luật sư tư vấn pháp luật hình sự - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198

Tội phạm này có các dấu hiệu pháp lý như sau:

1. Về chủ thể của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi

Trong quy định của pháp luật không chỉ rõ chủ thể người thực hiện hành vi này là nam hay nữ nhưng dựa trên thực tế hoàn cảnh và quá trình xét xử của Tòa án thì chủ thể tội này chỉ có thể là nam giới thực hiện hành vi phạm tội đối với nạn nhân là trẻ em nữ. Còn nếu chủ thể là nữ sẽ bị truy cứu tội này với tư cách là người đồng phạm. Theo đó, chủ thể của tội phạm này là nam giới, đạt độ tuổi luật định và có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự.

2. Mặt khách quan của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi

- Người phạm tội thực hiện một trong các hành vi:

• Dùng vũ lực (dùng sức mạnh về thể chất) như vật ngã, đè, giữ tay, chân, bịt miệng, bóp cổ, đấm đá, trói, giằng xé quần áo... của nạn nhân nhằm làm mất hoặc hạn chế khả năng phòng vệ, tự vệ, chống trả của nạn nhân.
• Đe dọa dùng vũ lực là các hành vi đe dọa nhằm làm tê liệt ý chí kháng cự của nạn nhân như kề súng, kề dao vào người nạn nhân,...
• Lợi dụng tình trạng không thể tự vệ của nạn nhân như nạn nhân: bị say, bị ốm, bị tâm thần,...
• Các thủ đoạn khác là các hành vi như đánh thuốc mê nạn nhân, lừa nạn nhân, dùng các chất kích thích: rượu bia, chất kích dục, ...

- Hậu quả:

Tội hiếp dâm trẻ em có cấu thành hình thức: tội phạm được hoàn thành kể từ thời điểm người phạm tội có một trong các hành vi (như trói, đe dọa, biệt miệng, dùng thuốc mê...) nhằm giao cấu với nạn nhân trái ý muốn của họ mà không phụ thuộc vào việc đã giao cấu được hay chưa.

• Trong trường hợp chưa kịp giao cấu vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội như: bị người khác phát hiện, ngăn chặn kịp, nạn nhân chống cự và tự giải thoát được cho mình thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm dưới hình thức phạm tội chưa đạt.
• Trường hợp chưa giao cấu vì nguyên nhân người phạm tội tự ý nửa chừng chấm dứt tội phạm thì họ có thể không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm, nhưng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội khác như làm nhục người khác tùy thuộc từng trường hợp cụ thể.

3. Đối tượng của hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi

Hành vi hiếp dâm đối với trẻ em chỉ được cấu thành nếu có hành vi giao cấu trái ý muốn với nạn nhân là trẻ em có độ tuổi từ đủ 13 tới dưới 16 tuổi. Trong mọi trường giao cấu (trái ý muốn hoặc tự nguyện) với trẻ em dưới 13 tuổi thì đều bị truy cứu trách nhiệm về tội hiếp dâm trẻ em.

Độ tuổi của nạn nhân chính là yếu tố định tội hiếp dâm trẻ em đồng thời là dấu hiệu để phân biệt giữa tội hiếp dâm và tội hiếp dâm trẻ em trong Bộ luật Hình sự.