Nguyên tắc bảo đảm quyền bất khả xâm phạm thân thể trong tố tụng hình sự

Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể. Không ai bị bắt nếu không có quyết định của Tòa án, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát, trừ trường hợp phạm tội quả tang.

Để đảm bảo cho quyền bất khả xâm phạm về thân thể, không cho phép bắt người một cách tùy tiện nguyên tắc này đòi hỏi việc giữ người, bắt người phải có căn cứ, đúng thẩm quyền, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Quy định của pháp luật về nguyên tắc bảo đảm quyền bất khả xâm phạm thân thể trong tố tụng hình sự

Điều 10 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về nguyên tắc bảo đảm quyền bất khả xâm phạm thân thể trong tố tụng hình sự:

‘‘Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể. Không ai bị bắt nếu không có quyết định của Tòa án, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát, trừ trường hợp phạm tội quả tang.
Việc giữ người trong trường hợp khẩn cấp, việc bắt, tạm giữ, tạm giam người phải theo quy định của Bộ luật này. Nghiêm cấm tra tấn, bức cung, dùng nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, tính mạng, sức khỏe của con người".

Thứ nhất, tự do thân thể là một trong những quyền bất khả xâm phạm của con người được Hiến pháp ghi nhận và bảo vệ.

Trong tố tụng hình sự, để bảo vệ trật tự chung và phòng ngừa tội phạm, các cơ quan tiến hành tố tụng có thể bị áp dụng các biện pháp cưỡng chế tố tụng hình sự, nhưng phải bảo đảm quyền bất khả xâm phậm về thân thể của con người.

Thứ hai, nguyên tắc này đòi hỏi: Không ai bị bắt nếu không có quyết định của Tòa án, quyết định phê chuẩn của Viện Kiêm sát nhân dân.

Điều này đảm bảo cho việc bắt người của cơ quan tiến hành tố tụng phải thận trọng.

Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 đã loại bỏ biện pháp ngăn chặn quy định trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 là bắt người trong trường hợp khẩn cấp. Bởi lẽ biện pháp này cho phép bắt sau đó mới chuyển viện kiểm sát phê chuẩn như vậy mẫu thuẫn với quy định của Hiến pháp. Tuy nhiên, việc bắt người trong trường hợp quả tang là trường hợp bất kỳ ai cũng có quyền bắt.

Thứ ba, đảm bảo quyền bất khả xâm phạm thân thể


Thứ ba, để đảm bảo cho quyền bất khả xâm phạm về thân thể, không cho phép bắt người một cách tùy tiện nguyên tắc này đòi hỏi việc giữ người, bắt người phải có căn cứ, đúng thẩm quyền, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, từ đó cũng đặt ra yêu cầu đổi với Bộ luật Tố tụng hình sự phải có nhiệm vụ quy định cụ thể việc áp dụng các biện pháp cưỡng chế tác động đến thân thể con người.

Nguyên tắc này cấm sử dụng biện pháp tra tấn, bức cung, dùng nhục hình đối với con người trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Những hành vi này sẽ bị trừng trị theo quy định của Bộ luật hình sự.

Khuyến nghị:

  1. Bài viết nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
  2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
  3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, E-mail: [email protected].