Quy định này góp phần là căn cứ pháp lí để nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.
Các nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự là những định quyền tiến hành tố tụng còn quy định quyền, nghĩa vụ của người tham gia tố tụng và nghĩa vụ của cơ quan tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015. Những quy định này là căn cứ pháp lí để nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình và thực hiện nghĩa vụ tố tụng.
Cơ sở pháp lý trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong Tố tụng hình sự năm 2015
Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 tại điều 17 quy định về trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng như sau:
“Trong quá trình tiến hành tố tụng, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải nghiêm chỉnh thực hiện quy định của pháp luật và phải chịu trách nhiệm về hành vi, quyết định của mình.
Người vi phạm pháp luật trong việc giữ người trong trường hợp khẩn cấp, bắt, giam, giữ, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án thì tuỳ tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật.”
Phân tích nguyên tắc trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng
Để nâng cao trách nhiệm của các chủ thể có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã quy định trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng là một nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự với nội dung:
- Trong quá trình tiến hành tố tụng, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải nghiêm chỉnh thực hiện những quy định của pháp luật và phải chịu trách nhiệm về những hành vỉ, quyết định của mình.
- Người vi phạm pháp luật trong việc giữ người trong trường hợp khẩn cấp, bắt, giam, giữ, khởi tố, điều ưa, truy tố, xét xử, thi hành án thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lí kỉ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Quy định trên đã xác định rõ cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải nghiêm chỉnh tuân thủ và thực hiện những quy định của pháp luật.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải chịu trách nhiệm về những hành vi và quyết định của mình.
Pháp luật cho phép họ được tiến hành các hoạt động tố tụng và ra các quyết định cần thiết như bắt người, tạm giữ, tạm giam... tiến hành các hoạt động khám xét, khám nghiệm...
Nếu có các căn cứ luật định thì các chủ thể trên có thể ra quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ vụ án... Trường hợp họ không tuân thủ các quy định của pháp luật thì tùy theo mức độ vi phạm mà phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.
Đối với các cơ quan khác được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra như các cơ quan của bộ đội biên phòng, hải quan, kiểm lâm... tuy không phải là cơ quan tiến hành tố tụng nhưng khi tiến hành các hoạt động tố tụng cũng phải tuân theo nguyên tắc trên.
Còn quy định trách nhiệm của những người thực hiện các hoạt động tố tụng, mặc dù không nói rõ chức danh nhưng có thể hiểu đó là trách nhiệm cá nhân.
Bất cứ người nào vi phạm pháp luật trong việc giữ người trong trường hợp khẩn cấp, bắt, giam, giữ, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lí kỉ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Những người này không nhất thiết phải là người tiến hành tố tụng mà họ có thể là người của các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều ưa hoặc ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn trong hoạt động thi hành án.
Nếu vi phạm có thể xử lí kỉ luật, xử lí hành chính và nặng hơn thì xử lí về hình sự như tội truy cứu trách nhiệm hình sự người không có tội, tội không truy cứu ưách nhiệm hình sự người có tội...
Ý nghĩa nguyên tắc trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong Tố tụng hình sự năm 2015
- Các nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự góp phần bảo đảm cho quá trình tiến hành tố tụng thực hiện một cách thống nhất;
- Các nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự là cơ sở quan trọng cho việc bảo đàm quyền con người, quyền công dân, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong tố tụng hình sự;
- Các nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự góp phần động viên, tạo điều kiện để các cơ quan, tổ chức và mọi người tham gia vào việc đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm, tăng cường dân chủ ưong tố tụng hình sự;
- Các nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự còn góp phần định hướng xây dựng pháp luật tố tụng hình sự.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị đây chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006198, E-mail: [email protected].
Bình luận