Nếu vi phạm pháp luật trong hoạt động điều tra thì hậu quả pháp lý là kết quả của các hoạt động điều tra như chứng cứ thu thập được, kết luận về các tình tiêt của vụ án đều không có giá trị.
Điều tra là một giai đoạn tố tụng và đồng thời là hoạt động tố tụng có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình giải quyết vụ án hình sự.
Quy định của pháp luật về tuân thủ pháp luật trong hoạt động điều tra hình sự
Điều 19 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định:
‘‘Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải tuân thủ pháp luật khi tiến hành hoạt động điều tra theo quy định của Bộ luật này.
Mọi hoạt động điều tra phải tôn trọng sự thật, tiến hành khách quan, toàn diện và đầy đủ; phát hiện nhanh chóng, chính xác mọi hành vi phạm tội, làm rõ chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nguyên nhân, điều kiện phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án".
Bình luận về tuân thủ pháp luật trong hoạt động điều tra hình sự
Thứ nhất, trong tố tụng hình sự, điều tra là một giai đoạn tố tụng và đồng thời là hoạt động tố tụng có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình giải quyết vụ án hình sự.
Điều tra là hoạt động của các cơ quan có thẩm quyền Điểu tra như cơ quan Điều tra, các cơ quan có thẩm quyển thực hiện hoạt động điều tra áp dụng mọi biện pháp luật định để xác định sự thật của vụ án. Với ý nghĩa như vậy, hoạt động điều tra đòi hỏi phải được tiên hành trên cơ sở tuân thủ nghiêm chỉnh pháp luật trong đó có các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự và pháp luật nói chung. Nguyên tắc tuân thủ pháp luật trong hoạt động Điều tra là nguyên tắc mới được bổ sung trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.
Thứ hai, hoạt động điều tra phải tuân thủ pháp luật thể hiện trước hết ở việc các cơ quan có thẩm quyền điều tra chỉ được áp dụng các biện pháp điều tra mà Bộ luật Tố tụng hình sự quy định. Ngoài các biện pháp điều tra được quy định trong Bộ luật Tố tụng hình sự thì tất cả các biện pháp điều tra khác đều là bất hợp pháp.
Tuân thủ pháp luật trong hoạt động điều tra còn thể hiện hoạt động này phải được thực hiện đúng thẩm quyền, đúng trình tự thủ tục, thời hạn điều tra mà Bộ luật Tố tụng hình sự quy định. Nếu vi phạm pháp luật trong hoạt động điều tra thì hậu quả pháp lý là kết quả của các hoạt động điều tra như chứng cứ thu thập được, kết luận về các tình tiêt của vụ án đều không có giá trị.
Thứ ba, nguyên tắc tuân thủ pháp luật trong hoạt động điều tra cũng đòi hỏi hoạt động điều tra phải có nhiệm vụ phải được tịến hành trên cơ sở tôn trọng sự thật. Không được bóp méo, xuyên tạc sự thật của vụ án.
Hoạt động điều tra phải đảm bạo khách quan, toàn diện và đây đủ, phát hiện nhanh chống, chính xác mọi hành vi phạm tội, làm rõ chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nguyên nhân, điều kiện phạm tội và những tình tiết khác có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án.
Khuyến nghị:
- Bài viết nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, E-mail: [email protected].
Bình luận