Tòa án xét xử tập thể là nguyên tắc Tòa án xét xử tập thể và quyết định theo đa số. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân, theo đó việc xét xử của Tòa án do tập thể Hội đồng xét xử thực hiện và khi quyết định phải có ý kiến của đa số.
Nguyên tắc này thể hiện ở việc bảo đảm tính toàn diện, đây đủ, khách quan của việc nghiên cứu, tham vân, giải quyết các vụ án hình sự và bảo đảm tính đúng đắn, công bằng, khách quan của các bản án và quyết định của Tòa án.
Luật sư tư vấn pháp luật hình sự - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198
Quy định của pháp luật nguyên tắc tòa án xét xử tập thể
Điều 24 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định: ‘‘Tòa án xét xử tập thể và quyết định theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn do Bộ luật này quy định.’’
Bình luận về quy định Tòa án xét xử tập thể
Thứ nhất, đối với nguyên tắc xét xử tập thể, Hiến pháp sửa đổi quy định: “Tòa án nhân dân xét xử tập thể và quyết định theo đa số trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn”. Cụm từ “trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn” là nội dung mới của nguyên tắc này. Còn thủ tục rút gọn được quy định trong pháp luật tố tụng theo hướng những vụ việc đơn giản, rõ ràng thì chỉ cần 1 Thẩm phán xem xét giải quyết chứ không cần Hội đồng xét xử như hiện nay, nhằm những vụ việc đó được giải quyết nhanh chóng, kịp thời nhưng vẫn đảm bảo đúng pháp luật và đạt hiệu quả, tiết kiệm về thời gian cho những người tham gia tố tụng.
Thứ hai, khác với hoạt động của cơ quan hành chính, hoạt động xét xử của tòa án là xét xử tập thể. Kết quả của hoạt động xét xử là kết quả của của hoạt động chung của hội đồng xét xử. Nguyên tắc này thể hiện ở việc bảo đảm tính toàn diện, đây đủ, khách quan của việc nghiên cứu, tham vân, giải quyết các vụ án hình sự và bảo đảm tính đúng đắn, công bằng, khách quan của các bàn án và quyết định của Tòa án, tránh được tính chủ quan, độc đoán và tùy tiện trong hoạt động xét xử.
Thứ ba, để đảm bảo cho nguyên tắc xét xử tập thể, Bộ luật Tố tụng hình sự quy định trước khi xét xử, Tòa án phải thành lập hội đồng xét xử.
Hội đồng xét xử sơ thẩm gồm một Thẩm phán và hai Hội thẩm. Trong trường hợp vụ án có tính chất nghiêm trọng, phức tạp, thì Hội đồng xét xử cố thể gồm hai Thẩm phán và ba Hội thẩm.
Đối với vụ án mà bị cáo bị đưa ra xét xử tội mà khung hình phạt có cao nhất là tử hình thì Hội đồng xét xử gồm hai Thẩm phán và ba Hội thẩm. Hội đồng xét xử sơ thẩm mà bị cáo là người chưa thành niên phải có một Hội thẩm là giáo viên hoặc là cán bộ Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm ba Thẩm phán và trong trường hợp cần thiết có thể có thêm hai Hội thẩm.
Khi xét xử, Tòa án quyết định theo đa số. Các thành viên của Hội đồng xét xử phải giải quyết mọi vấn đề của vụ án bằng cách biểu quyết theo đa số từng vấn đề, Thẩm phán biểu quyết sau cùng. Người có ý kiến thiểu số cố quyền trình bày ý kiến của mình bằng văn bản và được lưu vào hồ sơ.
Khuyến nghị:
- Bài viết nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, E-mail: [email protected].
Bình luận