Về trách nhiệm chứng minh trong tố tụng hình sự

Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng. Bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.

Điều 10 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2003 quy định: “Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tiến hành tố tụng. Bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội” . Theo chúng tôi, quy định này đã đồng nhất vai trò, chức năng xét xử của Toà án với chức năng buộc tội của Viện kiểm sát, khiến cho Toà án không còn là một cơ quan“trọng tài” đứng giữa bên buộc tội (KSV) và bên gỡ tội (bị cáo, người bào chữa) để đưa ra những phán quyết khách quan về vụ án nữa, bởi vì quy định như nội dung của điều luật thì Toà án cũng một cơ quan tiến hành tố tụng cùng với Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra, “rõ ràng khi được giao nhiệm vụ chứng minh tội phạm, tâm lý đương nhiên của người được giao nhiệm vụ là phải hoàn thành nhiệm vụ được giao, tức là chứng minh được tội phạm”.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Trong khi các cơ quan tiến hành tố tụng trước khi vụ án được đưa ra xét xử là cơ quan Điều tra và Viện kiểm sát đã hoàn thành hồ sơ theo hướng buộc tội đối với bị cáo thì tại phiên toà, HĐXX mà cụ thể là Thẩm phán chủ tọa phiên toà lại tích cực đóng vai trò xét hỏi, thẩm vấn bị cáo để chứng minh theo định kiến có tội đối với bị cáo, điều này không đúng với bản chất của Toà án là một cơ quan tư pháp, cơ quan xét xử mà suy rộng ra là không đúng với bản chất của một nhà nước pháp quyền XHCN.
Theo chúng tôi, để thực hiện được triệt để nguyên tắc tranh tụng như tinh thần cải cách tư pháp đặt ra, trước hết cần sửa đổi quy định của BLTTHS về trách nhiệm chứng minh tội phạm theo hướng giao nghĩa vụ chứng minh tội phạm cho bên buộc tội (Cơ quan Điều tra, Viện kiểm sát), còn Toà án là cơ quan xét xử, là vị trọng tài vô tư khách quan đứng giữa lắng nghe ý kiến, lập luận của các bên tham gia phiên toà để đưa ra phán quyết một cách công bằng.
Từ những phân tích trên, Điều 10 BLTTHS nên sửa đổi như sau:
“Điều 10. Nguyên tắc xác định sự thật của vụ án
Sự thật của vụ án cần được xác định một cách khách quan, toàn diện, đầy đủ và công bằng.
Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về bên buộc tội. Bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội”.
(Nguồn:http://toaan.gov.vn)

Quý vị tìm hiểu thêm thông tin chi tiết hoặc liên hệ với Luật sư, Luật gia của Công ty Luật TNHH Everest để yêu cầu cung cấp dịch vụ:
  1. Địa chỉ: Tầng 19 Tòa nhà Thăng Long Tower, 98 Ngụy Như Kom Tum, Thanh Xuân, Hà Nội
  2. Văn phòng giao dịch: Tầng 2, Toà nhà Ngọc Khánh, 37 Nguyễn Sơn, Long Biên, Hà Nội
  3. Điện thoại: (04) 66.527.527 - Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900-6218
  4. E-mail:[email protected], hoặc E-mail: [email protected].