Người nào chiếm dụng chỗ ở, xây dựng nhà trái phép, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
1) Cơ sở pháp lý
Điều 270 Bộ luật Hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 quy định về tội vi phạm các quy định về quản lý nhà ở như sau: "1. Người nào chiếm dụng chỗ ở, xây dựng nhà trái phép, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Nhà ở, công trình xây dựng trái phép có thể bị dỡ bỏ, trưng mua hoặc tịch thu. 2. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng".
2) Dấu hiệu pháp lý
- Khách thể: tội phạm này xâm phạm chế độ quản lý của Nhà nước về nhà ở thông qua hành vi vi phạm các quy định về quản lý nhà ở.
Điều 270 Bộ luật Hình sự năm 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 quy định về tội vi phạm các quy định về quản lý nhà ở như sau: "1. Người nào chiếm dụng chỗ ở, xây dựng nhà trái phép, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Nhà ở, công trình xây dựng trái phép có thể bị dỡ bỏ, trưng mua hoặc tịch thu. 2. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng".
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
- Khách thể: tội phạm này xâm phạm chế độ quản lý của Nhà nước về nhà ở thông qua hành vi vi phạm các quy định về quản lý nhà ở.
- Mặt chủ quan: Là lỗi cố ý. Động cơ, mục đích không là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này.
- Chủ thể: bất kỳ ai có năng lực trách nhiệm hình sự theo luật định.
- Mặt khách quan: người phạm tội có hành vi chiếm dụng chỗ ở hoặc xây dựng nhà trái phép.
+ Chiếm dụng chỗ ở trái phép có thể đượchiểu là hành vi chiếm hữu hoặc sử dụng trái phép chỗ ở hợp pháp của người khác bằng mọi thủ đoạn khác nhau (như dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực…để buộc người khác giao chỗ ở của họ cho người phạm tội) hoặc lợi dụng ngưòi khác vắng nhà dọn đồ đạc của họ ra ngoài để chiếm lấy chỗ ở của họ.
Nhà ở gồm nhà, công trình phụ, đất có nhà thuộc sở hữu của Nhà nước, tổ chức, cá nhân. Người đang thuê nhà trong thời hạn hợp đồng còn hiệu lực cũng có quyền áp dụng quy định này.
+ Xây dựng nhà trái phép là xây nhà mà không có giấy phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền dù xây dựng trên đất thuộc sở hữu của mình. Trường hợp xây dựng nhà trên đất mà Nhà nước không cho phép xây dựng cũng thuộc quy định này.
Cả hai hành vi này chỉ cấu thành tội phạm khi đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội phạm này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm.
3) Hình phạt
- Hình phạt chính: người nào chiếm dụng chỗ ở, xây dựng nhà trái phép, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
- Hình phạt bổ sung: người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng.
Khuyến nghị:
- Chủ thể: bất kỳ ai có năng lực trách nhiệm hình sự theo luật định.
- Mặt khách quan: người phạm tội có hành vi chiếm dụng chỗ ở hoặc xây dựng nhà trái phép.
+ Chiếm dụng chỗ ở trái phép có thể đượchiểu là hành vi chiếm hữu hoặc sử dụng trái phép chỗ ở hợp pháp của người khác bằng mọi thủ đoạn khác nhau (như dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực…để buộc người khác giao chỗ ở của họ cho người phạm tội) hoặc lợi dụng ngưòi khác vắng nhà dọn đồ đạc của họ ra ngoài để chiếm lấy chỗ ở của họ.
Nhà ở gồm nhà, công trình phụ, đất có nhà thuộc sở hữu của Nhà nước, tổ chức, cá nhân. Người đang thuê nhà trong thời hạn hợp đồng còn hiệu lực cũng có quyền áp dụng quy định này.
+ Xây dựng nhà trái phép là xây nhà mà không có giấy phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền dù xây dựng trên đất thuộc sở hữu của mình. Trường hợp xây dựng nhà trên đất mà Nhà nước không cho phép xây dựng cũng thuộc quy định này.
Cả hai hành vi này chỉ cấu thành tội phạm khi đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội phạm này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm.
3) Hình phạt
- Hình phạt chính: người nào chiếm dụng chỗ ở, xây dựng nhà trái phép, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
- Hình phạt bổ sung: người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng.
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: [email protected].
- Nội dung bài tư vấn pháp luật hình sự mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận